Viện nghiên cứu bảo tồn và phát triển văn hóa đông nam á

Nhân ngày nhà giáo Việt Nam 20/11, xin được tôn vinh Thượng Toạ Thích Nguyên Thái. Một người thầy, người Tu Sĩ trên giảng đường truyền trao tri thức.

Trong không khí cả nước đang sôi nổi thực hiện thông điệp “Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc” do Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, Ông Nguyễn Đình Triển – Sinh năm 1956, nhà giáo nghỉ hưu, cựu chiến binh 8 năm tham gia kháng chiến (1974-1981), nguyên Hiệu trưởng trường THCS, nguyên Chuyên viên Phòng GD-ĐT huyện Thuận Thành (Bắc Ninh), hiện ông là Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật Trường Sơn tỉnh Bắc Ninh – đã gửi đến độc giả những suy nghĩ sâu sắc và rất trách nhiệm về giai đoạn lịch sử mới của đất nước, đồng thời gửi gắm thông điệp đặc biệt tới các gia đình Việt Nam.

Sáng ngày 19/11/2025, tại trụ sở Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát triển Văn hóa Đông Nam Á (số 8 ngõ 42 Trần Cung, Nghĩa Đô, Hà Nội) Lễ công bố và trao Quyết định bổ nhiệm cán bộ cùng lễ khen thưởng các cá nhân, tập thể có thành tích xuất sắc năm 2024-2025 đã diễn ra trọng thể.

Tháng 11 – tháng của những tri ân lặng lẽ – lại trở về trong sự chuyển mình yên ả của đất trời. Đây là dịp để mỗi chúng ta gửi lời biết ơn đến những “người thầy” đã soi rọi tri thức và cống hiến cả đời mình cho cộng đồng. Nhưng bên cạnh những thầy cô nơi bục giảng, còn có những người thầy thầm lặng khác, những người chữa lành bằng cả trái tim và trí tuệ: các lương y.

Nhân dịp kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, lòng ta lại dâng trào niềm tri ân sâu sắc đối với những người đã cống hiến trọn đời cho sự nghiệp cao quý – sự nghiệp trồng người. Họ chính là những ngọn nến âm thầm tỏa sáng, soi đường cho bao thế hệ học trò; là những người lái đò lặng lẽ, tận tụy đưa biết bao thế hệ cập bến tri thức và trưởng thành.

Trong cuộc đời mỗi con người, có hai ân nghĩa lớn lao nhất không gì sánh được – đó là ân sinh thành và ân dưỡng dục. Với lương y Phạm Ngọc Khánh, hai chữ “cha mẹ” không chỉ là cội nguồn của sự sống, mà còn là ngọn đuốc soi sáng suốt hành trình hành y, hành thiện, hành đức của ông.

Chỉ còn vài ngày nữa, cả nước sẽ hướng về Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11, dịp để tri ân những người lái đò âm thầm đưa thế hệ trẻ vượt qua dòng sông tri thức. Trong không khí ấm áp ấy, những câu chuyện về sự hy sinh, đam mê và cống hiến của các nhà giáo càng thêm ý nghĩa, khơi dậy niềm tự hào về nghề giáo – nghề cao quý nhất trong các nghề cao quý.

Trong dòng chảy văn học Việt Nam đương đại, những vần thơ khắc khoải bên mộ phần đồng đội vẫn vang vọng như lời nhắc nhở về quá khứ hy sinh, trong khi tiếng nói của các nhà văn hôm nay khơi dậy khát vọng tự cường cho thế hệ trẻ. Đại tá, nhà văn Lương Mạnh Hải – người từng là sĩ quan cao cấp Quân đội Nhân dân Việt Nam – chính là một trong số ấy. Từ bài thơ "Hát bên mộ đồng đội" của Lương Toán đến những chia sẻ của nhà văn Lương Mạnh Hải về giấc mơ dân giàu nước mạnh, hai tác phẩm ấy không chỉ lưu giữ ký ức mà còn nối dài hành trình tinh thần của dân tộc – từ nỗi đau chiến tranh đến tầm nhìn tương lai.

Trong suốt nhiều thập kỷ qua, người dân huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng vẫn luôn nhắc đến cái tên già làng K’ Thế với lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc. Ông không chỉ là một người uy tín trong cộng đồng, mà còn là biểu tượng của tinh thần cống hiến, tận tụy vì sự phát triển của quê hương. Cả cuộc đời ông gắn bó với văn hóa dân tộc, với những hoạt động giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống, góp phần làm cho thôn bản ngày càng văn minh, giàu đẹp.

Ở tuổi gần 80, bà Nguyễn Thị Bích Liên vẫn miệt mài với những vần thơ hoài niệm, những trang hồi ký về thời “hoa lửa” và sứ mệnh dẫn dắt Đoàn Nghệ thuật Cựu Thanh niên Xung phong (TNXP) Thủ đô. Từ cô gái 17 tuổi chích máu viết đơn xin ra trận, đến đảng viên 55 tuổi Đảng, Trưởng đoàn nghệ thuật cựu TNXP Thủ đô, hành trình của bà là minh chứng sống động cho tinh thần “Anh hùng – Bất khuất – Trung hậu – Đảm đang” mà Bác Hồ kính yêu từng trao tặng phụ nữ Việt Nam.

Trong hành trình phát triển của đất nước, có biết bao người phụ nữ đã lặng lẽ cống hiến, tận tụy cho công việc, gia đình và xã hội. Một trong những tấm gương đáng trân trọng ấy là bà Đoàn Thị Vân, sinh ngày 25 tháng 4 năm 1967, hiện cư trú tại số nhà 22, tổ 7, phường Hòa Bình, tỉnh Phú Thọ – người phụ nữ không chỉ tận tụy trong suốt quá trình công tác mà còn năng động, nhiệt huyết trong các hoạt động xã hội, văn hóa, thiện nguyện sau khi nghỉ hưu.

Mỗi dịp 20 tháng 10, khi cả nước hướng về Ngày Phụ nữ Việt Nam, chúng ta lại bồi hồi nhắc nhớ về hình ảnh những người phụ nữ Việt Nam đảm đang, tảo tần, thầm lặng cống hiến cho gia đình và xã hội. Họ là những bông hoa đẹp trong vườn đời, tỏa hương bằng đức hy sinh, lòng nhân hậu và sự kiên cường. Trong số những bông hoa ấy, có một người phụ nữ đặc biệt – Y sĩ Y học Cổ truyền (YHCT) Nguyễn Thị Hoàng Phượng, người đã dành trọn trái tim mình cho hành trình chữa bệnh, cứu người và lan tỏa yêu thương

Ngày 18/10/2025 không chỉ là một dấu mốc ý nghĩa với cá nhân Lương y Phạm Ngọc Khánh – kỷ niệm ngày sinh của ông (18/10/1968), mà còn là dịp để cộng đồng bày tỏ sự tri ân sâu sắc tới một người thầy thuốc đã dành trọn đời mình cho nền y học cổ truyền Việt Nam.
Xin được gửi lời chúc mừng sinh nhật chân thành và ấm áp nhất đến Lương y Phạm Ngọc Khánh – người thầy thuốc với trái tim nhân hậu, người luôn đặt y đức lên hàng đầu và xem mỗi bệnh nhân như người thân ruột thịt. Mong thầy luôn dồi dào sức khỏe, bình an và hạnh phúc bên gia đình, tiếp tục cống hiến cho sự nghiệp chữa bệnh, cứu người.

Mùa thu Hà Nội tháng Mười luôn mang một vẻ đẹp trang nghiêm và xúc động. Năm nay, khi cả nước hân hoan chào đón kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10), lòng chúng ta càng thêm tự hào về những trang sử hào hùng của dân tộc. Bên cạnh những chiến công vang dội, những hy sinh to lớn, còn có biết bao con người Việt Nam đã âm thầm cống hiến, lặng lẽ làm đẹp cho đời, tô điểm thêm cho bức tranh văn hiến, anh hùng của Thủ đô. Trong số những tấm gương sáng ngời ấy, Lương y Phùng Khắc Truật - một người thầy thuốc với trái tim nhân hậu, sống trọn tình, trọn nghĩa - xứng đáng được vinh danh.

Ra đời vào năm 2021, giữa lúc công nghệ số đang phát triển vượt bậc, Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát triển Văn hóa Đông Nam Á đã nhanh chóng tận dụng các nền tảng kỹ thuật số để quảng bá và bảo tồn di sản văn hóa, đặc biệt là Thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt – di sản được UNESCO công nhận năm 2016. Báo Nhân Dân đã có buổi làm việc với TS. Phạm Văn Thăng - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát triển văn hóa Đông Nam Á để trao đổi sâu hơn về vấn đề này.

Sáng ngày 8/9 Xã Bảo Hà ( Lào Cai ) tưng bừng khai hội Đền Bảo Hà 2025, tri ân Thần Vệ Quốc Hoàng Bẩy - vị tướng dẹp giặc phương Bắc, bảo vệ non sông đất nước. Lễ hội được tổ chức được tổ chức ngày 17/7 âm lịch hàng năm, là sự kiện văn hóa, tín ngưỡng quan trọng, gắn bó sâu sắc với đời sống tinh thần của nhân dân, góp phần bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc Việt, đồng thời là dịp tri ân công đức của các bậc tiền nhân, giáo dục truyền thống yêu nước. Vinh dự thay, Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát triển văn hóa Đông Nam Á đã có mặt tại lễ hội, thể hiện vai trò và trách nhiệm trong việc bảo tồn gìn giữ phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam Tứ Phủ, di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, là biểu tượng tâm linh và văn hóa đặc sắc của người Việt, gắn bó sâu sắc với đời sống cộng đồng. Trong bối cảnh hiện đại hóa và toàn cầu hóa, việc bảo tồn và phát huy giá trị của tín ngưỡng này đối mặt với nhiều thách thức. Từ đó, các viện nghiên cứu về văn hóa càng cho thấy vai trò và tầm quan trọng trong việc gìn giữ, bảo tồn và phát huy những nét đẹp văn hóa của cha ông ta, đang dần bị mai một theo thời gian.

Với niềm tự hào của dân tộc cả nước cùng hướng về những mốc son lịch sử - Cách mạng Tháng Tám (19/8/1945 – 19/8/2025) và Quốc khánh (2/91945 – 2/9/2025), bên cạnh những chiến công vang dội trên các mặt trận, chúng ta càng trân trọng hơn những con người lặng lẽ, âm thầm gìn giữ giá trị dân tộc qua từng bước đi chuyên môn, từng đóng góp nhỏ nhưng bền bỉ cho cộng đồng. Một trong những người như thế là Lương y đa khoa Đặng Minh Hùng – người đã hơn ba thập kỷ không ngừng nghiên cứu, phát triển và lan tỏa Việt Châm điều khiển liệu pháp, một phương pháp châm cứu mang đậm dấu ấn Việt, vừa kế thừa tinh hoa y học cổ truyền, vừa hòa quyện cùng tinh thần khoa học hiện đại.