Về chức năng, Viện có nhiệm vụ cụ thể hóa các nhiệm vụ được phân công trong văn bản hành chính liên quan đến văn hóa dân tộc, đồng thời tập trung nghiên cứu văn hóa và biên soạn tài liệu phục vụ công tác bảo tồn cũng như phát huy giá trị văn hóa dân tộc.
Về nhiệm vụ, Viện thực hiện nghiên cứu, biên soạn tài liệu để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc, nghiên cứu, biên tập tài liệu phục vụ công tác bảo tồn văn hóa các dân tộc thiểu số tại Việt Nam, và hợp tác với các tổ chức trong và ngoài nước để thực hiện các nhiệm vụ được giao.
Về quyền hạn, Viện được phép thực hiện các nhiệm vụ theo quy định của Nhà nước, hợp tác với các tổ chức trong và ngoài nước, tổ chức các hoạt động hội thảo, tọa đàm nhằm nâng cao hiệu quả bảo tồn văn hóa dân tộc, và thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định pháp luật.
Về trách nhiệm, Viện thực hiện các nhiệm vụ được giao theo chỉ đạo của Trung ương, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, hợp tác với các tổ chức trong và ngoài nước, tuân thủ sự chỉ đạo từ Ban lãnh đạo Trung tâm Nghiên cứu Văn hóa Dân tộc và Phát triển, báo cáo định kỳ hoặc đột xuất về hoạt động và kết quả, đồng thời đảm bảo các điều kiện cần thiết để hoàn thành nhiệm vụ.
Về quan hệ công tác, Viện thực hiện nhiệm vụ theo quy định của Trung ương và sự chỉ đạo của Ban lãnh đạo Trung tâm Nghiên cứu Văn hóa Dân tộc và Phát triển, hợp tác với các tổ chức trong và ngoài nước, và báo cáo kết quả hoạt động theo định kỳ hoặc khi có yêu cầu.
Về điều kiện hoạt động, Viện đảm bảo các điều kiện cần thiết, có đội ngũ cán bộ, nhân sự đáp ứng yêu cầu, được hỗ trợ kinh phí từ ngân sách nhà nước và các tổ chức trong ngoài nước, cùng cơ sở vật chất, trang thiết bị phù hợp.
Về khen thưởng và kỷ luật, Viện khen thưởng theo quy định của Nhà nước khi hoàn thành tốt nhiệm vụ, và xử lý kỷ luật theo pháp luật đối với các trường hợp vi phạm.
Với các định hướng rõ ràng, Viện Nghiên cứu Bảo tồn và Phát triển Văn hóa Đông Nam Á cam kết tiếp tục thực hiện hiệu quả các chức năng và nhiệm vụ, góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc trong thời kỳ hội nhập.
