Một hành trình như thế đã được khắc họa qua cuộc đời của nhà giáo Trần Thị Thanh Liêm, người đã dành trọn tâm huyết cho sự nghiệp giáo dục, đặc biệt trong lĩnh vực ngôn ngữ và văn hóa Trung Quốc. Sinh ngày 1/6/1950, với học vị Thạc sĩ Hán ngữ Thương mại Đại học Hà Nội, bà từng đảm nhận nhiều vị trí quan trọng như Nguyên Trưởng Ngành Ngôn ngữ Trung Quốc, Phó Trưởng Khoa Ngoại ngữ Đại học Đại Nam, Đại học Đông Đô, Trưởng Khoa Ngôn ngữ Cao đẳng Quốc tế Hà Nội. Hiện nay, bà là Giám đốc Trung tâm Ngoại ngữ Beijing Chinese, đồng thời là Hội viên Hội Ngôn ngữ học Việt Nam và CLB Thơ dịch Hội Nhà văn Hà Nội, cố vấn giáo dục cho Học viện Sư phạm Liễu Châu (Trung Quốc) và QTEDU Việt Nam.
Hơn bốn thập kỷ gắn bó với bục giảng, nhà giáo Trần Thị Thanh Liêm không chỉ truyền đạt kiến thức mà còn lan tỏa tình yêu văn hóa, ngôn ngữ qua hàng loạt tác phẩm. Bà đã chủ biên dịch hoặc đồng chủ biên các bộ sách đồ sộ như Vương Triều Ung Chính (10 tập), Văn học Trung Quốc (3 tập), Kinh điển Văn hóa Trung Quốc 5000 năm (4 tập)... Bên cạnh đó, hơn năm chục đầu sách chủ biên dịch và biên soạn về tiếng Trung Quốc đặc biệt là bộ Giáo trình Hán ngữ (6 cuốn) Phiên bản (PB) 1, PB2, PB3 đã trở thành kinh điển được giảng viên và sinh viên tiếng Trung Quốc trong cả nước đón nhận đã khiến bà trở nên vô cùng nổi tiếng, trở thành thần tượng cho không ít thầy trò tiếng Trung Quốc. Ngoài ra, bà cùng đồng nghiệp đã biên soạn được nhiều cuốn từ điển chuyên ngành trở thành tài liệu quý cho nhiều thế hệ thầy trò tiếng Trung Quốc. Những đóng góp này không chỉ làm giàu thêm kho tàng tri thức mà còn góp phần vun đắp, nối liền Nhịp cầu Văn hóa Việt – Trung, giúp bao thế hệ sinh viên vượt qua rào cản ngôn ngữ để chạm đến những chân trời khoa học mới.
Rất nhiều tờ báo trong nước và nước ngoài đã giới thiệu hình ảnh của bà như báo Quân đội Nhân dân Cuối tuần, Tạp chí Cầu vồng nước Nga, Báo Phụ nữ Trung Quốc, Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc đã đăng bài và lên sóng truyền hình tiếng nói và hình ảnh của bà là một học giả cùng các học giả Nga, Mỹ, Pháp,... ở trên thế giới. Người mỹ viết về cô:
Ngày Nhà giáo Việt Nam càng thêm ý nghĩa khi nhìn vào những vần thơ của bà, nơi tình yêu nghề giáo được gửi gắm da diết. Trong bài “Hướng Tới Mùa Hiến Chương Các Nhà Giáo” bà viết:
"Khi còn đang tuổi học sinh
Gương thầy cô giáo cho mình ước mơ
Muốn như tằm kén se tơ
Làm con thuyền nhỏ đậu bờ sông yêu
Vượt lên nắng sớm mưa chiều
Vững tay chèo lái đưa nhiều người qua..."
Trích từ "Hướng Tới Mùa Hiến Chương Các Nhà Giáo" - "Trần Thị Thanh Liêm"
Những câu thơ ấy gợi nhớ hình ảnh người thầy vượt qua "nắng sớm mưa chiều", "bão táp mưa sa", thậm chí "ăn cơm độn sắn ngô mỗi ngày" để đưa học trò "lớp lớp chia tay lên đường". Đó không chỉ là hồi ức cá nhân mà là chân dung chung của bao nhà giáo Việt Nam, những người "vẫn mong hẹn gặp vấn vương mát lòng", dù "thời gian năm tháng rộng dài".
Tình yêu ấy còn lan tỏa qua bài thơ “Nghĩa tình” là tấm áo nâu, nơi bà khắc họa công ơn và tình nghĩa cha mẹ, quê hương và cách mạng như nền tảng để "bám vào con chữ đi lên", trở thành "cô giáo lâu bền đến nay". Hay trong “Tình người”: Cha mẹ sinh thành tâm biển rộng, Cô thầy giáo dưỡng đức non cao – một bài thơ tung hoành trục khoán nhuần nhuyễn:
CHA MẸ SINH THÀNH TÂM BIỂN RỘNG
CÔ THẨY GIÁO DƯỠNG ĐỨC NON CAO
( Tung hoành trục khoán)
CHA mong con xứng bậc anh hào
MẸ muốn ta thành những ánh sao
SINH lúc đói nghèo đêm thắc thỏm
THÀNH ra thiếu hụt sáng xôn xao
TÂM so muối mặn tình đằm thắm
BIỂN sánh hoa thơm nghĩa ngọt ngào
RỘNG hẹp ngôi trường nuôi chữ lớn
CÔ THẨY GIÁO DƯỠNG ĐỨC NON CAO
"Tình Người" - "Trần Thị Thanh Liêm"
Những dòng thơ không chỉ ca ngợi công lao sinh thành, dưỡng dục mà còn tôn vinh vai trò của người thầy như ngọn núi cao, nuôi dưỡng đức độ cho thế hệ mai sau.
Nhà giáo Trần Thị Thanh Liêm còn nhận nhiều giải thưởng danh giá, như Huy chương vì Sự nghiệp Giáo dục, Giải A Cuộc thi thơ “Tổ quốc gọi tên mình” với bài Trường Sa ơi! cùng các giải Ba, Khuyến khích ở nhiều cuộc thi thơ khác. Những thành tựu ấy là minh chứng cho sự cống hiến không mệt mỏi, từ giảng đường đến trang sách, từ thơ ca đến cố vấn quốc tế.
Tập thể giảng viên Khoa tiếng Trung Quốc, Trường Đại học Hà Nội.
Hướng tới 20/11, câu chuyện của nhà giáo Trần Thị Thanh Liêm nhắc nhở chúng ta về giá trị bất diệt của nghề giáo: không chỉ truyền kiến thức mà còn gieo mầm nhân cách, khơi dậy khát vọng. Trong xã hội hiện đại, khi tri thức là chìa khóa mở cửa tương lai, vai trò của người thầy càng thêm quan trọng. Hãy để ngày 20/11 trở thành dịp để mỗi chúng ta bày tỏ lòng biết ơn, không chỉ bằng lời nói mà bằng hành động tôn trọng, học tập và noi theo những tấm gương thầm lặng ấy.
Tri ân thầy cô – nguồn cảm hứng bất tận cho hành trình vươn tới tri thức và nhân văn!
Tác giả: Xuân Hương
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
