Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 72: Hướng tới miễn viện phí cơ bản cho toàn dân từ 2030

Mục tiêu cụ thể đến năm 2030: Nâng tầm sức khỏe cộng đồng

Theo Nghị quyết, đến năm 2030, Việt Nam phấn đấu nâng cao thể lực, trí lực, tầm vóc và tuổi thọ khỏe mạnh của nhân dân. Cụ thể, chiều cao trung bình của trẻ em và thanh thiếu niên từ 1 đến 18 tuổi sẽ tăng tối thiểu 1,5 cm so với hiện nay; tuổi thọ trung bình đạt 75,5 tuổi, trong đó số năm sống khỏe mạnh ít nhất 68 năm. Tỷ lệ tiêm chủng mở rộng đạt trên 95%, và số người tham gia hoạt động thể chất tăng thêm 10%, đồng thời kiểm soát chặt chẽ các yếu tố nguy cơ như tiêu thụ thuốc lá, rượu bia, chất gây nghiện và sản phẩm hại sức khỏe.

Một đột phá lớn là việc tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng cao cho mọi người. Từ năm 2026, toàn dân được khám sức khỏe định kỳ hoặc sàng lọc miễn phí ít nhất một lần mỗi năm, đồng thời được lập sổ sức khỏe điện tử để quản lý theo vòng đời, từng bước giảm gánh nặng chi phí y tế. Đến năm 2030, người dân sẽ được miễn viện phí ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế (BHYT), với tỷ lệ phủ sóng BHYT đạt 95% từ năm 2026 và toàn dân vào năm 2030. Nghị quyết cũng thúc đẩy phát triển các loại hình bảo hiểm sức khỏe đa dạng, nâng cao hiệu quả quản lý quỹ BHYT.
 

Hướng tới miễn viện phí cơ bản cho toàn dân từ 2030. (Ảnh: Thông Tin Chính Phủ)

Đẩy mạnh y tế cơ sở và nhân lực: Mỗi trạm y tế xã có 4-5 bác sĩ

Để thực hiện các mục tiêu trên, Nghị quyết tập trung cải cách hệ thống y tế cơ sở. Tất cả trạm y tế xã sẽ được đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị y tế và nhân lực, phấn đấu đến năm 2027 có ít nhất 4-5 bác sĩ mỗi trạm. Giai đoạn 2025-2030, mỗi năm các địa phương sẽ luân chuyển ít nhất 1.000 bác sĩ về trạm y tế xã, đảm bảo bổ sung đủ biên chế đến năm 2030. Tỷ lệ khám chữa bệnh BHYT tại y tế cơ sở dự kiến đạt trên 20%.

Về nhân lực, nghề y được xác định là nghề đặc biệt, với chính sách đãi ngộ vượt trội. Bác sĩ, bác sĩ y học dự phòng và dược sĩ được xếp lương từ bậc hai của chức danh nghề nghiệp. Nhân viên y tế tại trạm xã được nâng phụ cấp tối thiểu 70%, lên 100% ở vùng dân tộc thiểu số, miền núi và khu vực khó khăn. Các lĩnh vực như tâm thần, pháp y, hồi sức cấp cứu cũng hưởng phụ cấp ưu đãi 100%. Nghị quyết nhấn mạnh nâng cao y đức theo phương châm "lương y như từ mẫu", xử lý nghiêm tiêu cực trong bệnh viện và hành vi xâm hại nhân viên y tế.

Việt Nam sẽ thu hút đầu tư nước ngoài, chuyên gia quốc tế và cử cán bộ y tế đi đào tạo chuyên sâu bằng ngân sách nhà nước hoặc học bổng. Đồng thời, một số bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế sẽ chuyển về cấp tỉnh quản lý, Bộ chỉ giữ lại các cơ sở chuyên sâu để chỉ đạo chuyên môn, đào tạo và ứng phó dịch bệnh.

Ngân sách ưu tiên và phát triển y tế tư nhân

Ngân sách nhà nước sẽ được ưu tiên tăng chi hàng năm cho chăm sóc sức khỏe, bao gồm khám định kỳ miễn phí từ năm 2026 cho học sinh, sinh viên, người lao động và các nhóm chính sách xã hội. Ngân sách cũng hỗ trợ chi phí vận chuyển cấp cứu ngoại viện và chi trả cho quản lý bệnh mạn tính, sàng lọc theo nhóm tuổi. Chính sách miễn viện phí sẽ triển khai từng bước, ưu tiên nhóm yếu thế, thu nhập thấp, với mức thanh toán tăng dần cho phòng bệnh, chẩn đoán và điều trị sớm một số bệnh.

Y tế tư nhân được khuyến khích phát triển mạnh mẽ, với việc xây dựng bệnh viện tư quy mô lớn, kỹ thuật chuyên sâu ngang tầm quốc tế. Việt Nam sẽ phát triển các trung tâm y tế chuyên sâu chất lượng cao để thu hút du lịch chữa bệnh, giảm tình trạng người dân ra nước ngoài khám chữa. Mỗi tỉnh, thành phố sẽ có ít nhất một bệnh viện chuyên sâu, đồng thời xây dựng bệnh viện lão khoa hoặc đa khoa có chuyên khoa lão khoa. Lĩnh vực y học cổ truyền và dược liệu cũng được nâng cao, mở rộng vùng trồng dược liệu.

Hệ thống y tế dự phòng sẽ được củng cố để giám sát, cảnh báo và khống chế dịch bệnh kịp thời. Chương trình tiêm chủng mở rộng được tăng cường, khuyến khích khám sức khỏe trước hôn nhân, sàng lọc trước sinh, sơ sinh và các bệnh phổ biến theo nhóm tuổi.

Tầm nhìn 2045: Hệ thống y tế ngang tầm khu vực

Đến năm 2045, Việt Nam hướng tới môi trường sống chất lượng tốt, chỉ số sức khỏe và độ bao phủ dịch vụ chăm sóc thiết yếu ngang tầm các nước phát triển trong khu vực và thế giới. Tuổi thọ trung bình vượt 80 tuổi, số năm sống khỏe mạnh đạt trên 71 năm; thể lực và chiều cao thanh niên tương đương các quốc gia cùng mức phát triển. Hệ thống y tế sẽ "hiện đại, công bằng, hiệu quả, bền vững", ưu tiên phòng bệnh và ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số toàn diện.

Nghị quyết kêu gọi triển khai hiệu quả các chương trình quốc gia về dinh dưỡng, nâng cao thể lực, tầm vóc, tuổi thọ và chăm sóc sức khỏe học đường. Dinh dưỡng phòng bệnh được chú trọng theo vòng đời, đảm bảo cân đối khẩu phần, phù hợp thể trạng, văn hóa và điều kiện kinh tế của người Việt.

Với các giải pháp đột phá này, Bộ Chính trị khẳng định quyết tâm biến sức khỏe nhân dân thành động lực phát triển quốc gia, góp phần thực hiện thành công Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng. Các bộ, ngành và địa phương được yêu cầu khẩn trương xây dựng kế hoạch cụ thể để triển khai đồng bộ, hiệu quả.