Du lịch có trách nhiệm: Con đường tất yếu cho sự phát triển bền vững của Việt Nam

Thách thức môi trường và văn hóa

Sự phát triển ồ ạt của du lịch tại Việt Nam đã gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng. Bán đảo Sơn Trà, Đà Nẵng, từng được mệnh danh là "viên ngọc xanh", giờ đây bị ô nhiễm bởi rác thải nhựa từ du khách. Các con khỉ tại đây phải tìm kiếm thức ăn trong rác, gây nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng. Việc tiêu thụ thịt thú rừng như một "đặc sản" cũng góp phần vào nạn săn bắt trái phép, đẩy nhiều loài vào nguy cơ tuyệt chủng.

Khỉ tại đây lục tìm thức ăn trong rác, đối mặt nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng. (Ảnh: VTV)

Tác động đến động vật hoang dã

Các hoạt động như cưỡi voi hay chụp ảnh với động vật hoang dã đã gây ra hậu quả nghiêm trọng. Dù một số địa phương như đảo Hoa Lan (Nha Trang) đã dừng dịch vụ cưỡi voi vào tháng 3/2025, nhưng ở huyện Lắk, Đắk Lắk, nhu cầu này vẫn tồn tại, gây áp lực lên phúc lợi động vật. Những hành vi như cho động vật ăn không đúng cách cũng làm thay đổi hành vi tự nhiên của chúng.

(Ảnh: VTV)

Giải pháp: Ưu tiên chất lượng hơn số lượng

Để phát triển du lịch bền vững, Việt Nam cần ưu tiên chất lượng hơn số lượng. Các doanh nghiệp du lịch cần cân nhắc khả năng chịu tải của môi trường, tập trung vào các trải nghiệm chân thực. Du khách cần thực hiện các hành động như sử dụng chai nước tái sử dụng, không xả rác, và tránh tham gia các hoạt động gây hại cho động vật hoang dã.

Công ty du lịch "Những Bước Chân Xanh" ưu tiên vật dụng tái sử dụng thay vì đồ nhựa dùng một lần trong các chuyến đi. (Ảnh: Giang Châu)

Bài học từ quốc tế

Bhutan áp dụng phí phát triển bền vững để bảo tồn văn hóa và môi trường. Costa Rica phát triển du lịch sinh thái với hơn 25% diện tích là khu bảo tồn. Nepal sử dụng mô hình homestay để hỗ trợ cộng đồng địa phương. Những mô hình này cho thấy du lịch có trách nhiệm mang lại lợi ích kinh tế và bảo vệ môi trường.

Các làng cổ Việt Nam có tiềm năng phát triển du lịch bền vững nếu bảo tồn văn hóa bản địa, tài nguyên thiên nhiên và không gian yên bình. (Ảnh: Giang Châu)

Tầm nhìn của Việt Nam đến năm 2025

Việt Nam đặt mục tiêu đón 25-28 triệu lượt khách quốc tế và 130 triệu lượt khách nội địa vào năm 2025, đóng góp 8-9% vào GDP. Các sáng kiến như Lễ hội chợ Phong Lưu Khâu Vai 2025 tại Hà Giang, với các hoạt động như "Green Tourism Race", cho thấy nỗ lực quảng bá du lịch xanh và văn hóa dân tộc.

Du lịch có trách nhiệm là con đường tất yếu để đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành du lịch Việt Nam. Bằng cách học hỏi từ các mô hình quốc tế và triển khai các sáng kiến như tại Hà Giang, Việt Nam có thể trở thành điểm đến hàng đầu thế giới vào năm 2025, với sự cam kết từ tất cả các bên liên quan.