Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6 từ lâu đã trở thành một ngày lễ đặc biệt dành cho trẻ em trên toàn thế giới, là dịp để các em được vui chơi, nhận những món quà ý nghĩa và cảm nhận sự yêu thương từ gia đình, cộng đồng. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết rằng ngày lễ này mang một lịch sử ra đời đầy ý nghĩa, bắt nguồn từ những sự kiện đau thương trong lịch sử nhân loại, đồng thời gắn liền với thông điệp bảo vệ và chăm sóc trẻ em.
Lịch sử và ý nghĩa của Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6. (Ảnh internet)
Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6 được khởi nguồn từ những biến cố đau lòng trong Thế chiến thứ hai. Một trong những sự kiện bi thảm đánh dấu mốc lịch sử của ngày lễ này xảy ra vào ngày 1/6/1942, tại làng Lidice, thuộc Tiệp Khắc (nay là Cộng hòa Séc). Quân phát xít Đức đã bao vây ngôi làng này, bắt giữ 173 người đàn ông, 196 phụ nữ và trẻ em. Trong cuộc tàn sát dã man, 66 người bị giết ngay tại chỗ, 104 trẻ em bị đưa vào các trại tập trung, nơi 88 em đã thiệt mạng trong các phòng hơi ngạt. Chỉ 9 em sống sót nhưng bị ép buộc trở thành tay sai cho phát xít Đức.
Hai năm sau, vào ngày 10/6/1944, một thảm kịch tương tự xảy ra tại thị trấn Oradour-sur-Glane, Pháp. Phát xít Đức đã dồn 400 người, trong đó có nhiều phụ nữ và hơn 100 trẻ em, vào một nhà thờ, sau đó phóng hỏa thiêu sống họ một cách tàn nhẫn. Những tội ác này không chỉ là nỗi đau của từng quốc gia mà còn là vết thương chung của nhân loại, đặc biệt là đối với những đứa trẻ vô tội.
Để tưởng nhớ hàng trăm trẻ em đã bị sát hại và lên án những hành động tàn bạo đối với trẻ em, năm 1949, Liên đoàn Phụ nữ Dân chủ Quốc tế (WIDF) đã quyết định chọn ngày 1/6 hàng năm làm Ngày Quốc tế Bảo vệ Thiếu nhi. Quyết định này không chỉ nhằm tưởng niệm các nạn nhân mà còn kêu gọi các chính phủ trên thế giới chịu trách nhiệm bảo vệ đời sống trẻ em, giảm ngân sách quân sự để đầu tư nhiều hơn vào giáo dục, y tế và các chương trình chăm sóc thiếu niên, nhi đồng. Kể từ năm 1950, ngày 1/6 đã chính thức trở thành Ngày Quốc tế Thiếu nhi, được tổ chức tại nhiều quốc gia trên thế giới.
Mặc dù Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6 được nhiều quốc gia hưởng ứng, nhưng không phải tất cả các nước đều tổ chức ngày lễ này vào cùng một ngày. Năm 1954, Liên Hợp Quốc đã đề xuất Ngày Thiếu nhi Thế giới vào ngày 20/11 để khuyến khích các quốc gia ghi nhớ và bảo vệ quyền lợi trẻ em. Tuy nhiên, Liên Hợp Quốc cũng cho phép các nước thành viên tự chọn ngày tổ chức phù hợp với văn hóa và truyền thống của mình.
Chẳng hạn, tại Australia, Ngày Trẻ em được tổ chức vào ngày thứ Tư cuối cùng của tháng 10. Ở Brazil, trẻ em được vui chơi và kỷ niệm vào ngày 12/10, trùng với ngày lễ Đức Mẹ Aparecida, một ngày nghỉ lễ quốc gia. Thổ Nhĩ Kỳ tổ chức Ngày lễ Chủ quyền Quốc gia và Ngày Trẻ em vào ngày 23/4, cũng là một ngày nghỉ lễ toàn quốc. Tại Ấn Độ, Ngày Quốc tế Thiếu nhi được tổ chức vào ngày 14/11, trùng với sinh nhật của Thủ tướng đầu tiên Jawaharlal Nehru, người rất quan tâm đến trẻ em. Nhật Bản chọn ngày 5/5 làm Ngày Trẻ em (Kodomo no Hi), một ngày nghỉ lễ quốc gia với nhiều hoạt động truyền thống như treo cờ cá chép (koinobori) để cầu chúc sức khỏe và sự phát triển cho trẻ.
Hiện nay, khoảng 30 quốc gia, bao gồm Nga, Trung Quốc, Bulgaria, Lào, Campuchia và Việt Nam, chọn ngày 1/6 làm Ngày Quốc tế Thiếu nhi, biến ngày này thành dịp để trẻ em được yêu thương, vui chơi và nhận được sự quan tâm đặc biệt từ xã hội.
Tại Việt Nam, Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6 không chỉ là ngày lễ dành cho trẻ em mà còn mang ý nghĩa văn hóa và lịch sử sâu sắc. Việt Nam là quốc gia đầu tiên ở châu Á và thứ hai trên thế giới phê chuẩn Công ước về Quyền Trẻ em của Liên Hợp Quốc vào ngày 20/2/1990. Công ước này là văn kiện pháp lý quốc tế đầu tiên đề cập toàn diện đến các quyền của trẻ em, nhấn mạnh rằng trẻ em có quyền được chăm sóc, bảo vệ và hỗ trợ đặc biệt.
Ngay sau khi giành được độc lập vào năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đặc biệt quan tâm đến trẻ em, coi các em là tương lai của đất nước. Ngày Quốc tế Thiếu nhi đầu tiên được tổ chức tại Việt Nam vào năm 1950, trong bối cảnh cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đang ở giai đoạn cam go nhất. Dù đất nước còn nhiều khó khăn, Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn dành thời gian gửi thư chúc mừng các em thiếu niên, nhi đồng, thể hiện tình yêu thương và sự quan tâm sâu sắc đến thế hệ trẻ. Những lá thư này đã trở thành truyền thống, được gửi đến trẻ em cả nước mỗi dịp 1/6 và Tết Trung thu (15/8 Âm lịch), mang lại niềm vui và động lực lớn lao cho các em.
Bác Hồ với các cháu thiếu nhi Thủ đô, năm 1955. (Ảnh internet)
Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giáo dục và rèn luyện trẻ em để trở thành những công dân tốt. Năm Điều Bác Hồ dạy thiếu niên, nhi đồng đã trở thành kim chỉ nam cho các thế hệ trẻ Việt Nam, được đưa vào chương trình giáo dục của Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh. Những lời dạy này không chỉ khuyến khích trẻ em học tập, rèn luyện đạo đức mà còn khơi dậy tinh thần yêu nước, đoàn kết và trách nhiệm với cộng đồng.
Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6 không chỉ là dịp để trẻ em được vui chơi, nhận quà mà còn là lời nhắc nhở về trách nhiệm của gia đình, xã hội và chính phủ trong việc bảo vệ và chăm sóc trẻ em. Đây là thời điểm để cộng đồng cùng nhìn lại những nỗ lực trong việc đảm bảo quyền trẻ em, từ quyền được học hành, chăm sóc sức khỏe đến quyền được sống trong môi trường an toàn và yêu thương.
Ở Việt Nam, ngày 1/6 là cơ hội để các bậc phụ huynh dành thời gian cho con cái, tổ chức những hoạt động vui chơi, tặng quà và thể hiện tình yêu thương. Các trường học, tổ chức đoàn thể và địa phương thường tổ chức các chương trình văn nghệ, trò chơi, hội thao hay các hoạt động thiện nguyện để mang lại niềm vui cho trẻ em, đặc biệt là những em có hoàn cảnh khó khăn.
Hơn thế nữa, Ngày Quốc tế Thiếu nhi còn là dịp để nâng cao nhận thức về các vấn đề mà trẻ em trên thế giới đang phải đối mặt, như bạo lực, bóc lột lao động, thiếu giáo dục hay nghèo đói. Thông qua các hoạt động kỷ niệm, các tổ chức quốc tế và trong nước tiếp tục kêu gọi hành động để bảo vệ quyền lợi trẻ em, đảm bảo các em được phát triển toàn diện trong một môi trường lành mạnh.
Ý nghĩa của Ngày Quốc tế Thiếu nhi. (Ảnh internet)
Ngày Quốc tế Thiếu nhi 1/6 không chỉ là một ngày lễ vui tươi dành cho trẻ em mà còn mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, nhắc nhở chúng ta về trách nhiệm bảo vệ và chăm sóc thế hệ tương lai. Từ những sự kiện đau thương trong lịch sử, ngày 1/6 đã trở thành biểu tượng của tình yêu thương, sự đoàn kết và nỗ lực toàn cầu để mang lại một cuộc sống tốt đẹp hơn cho trẻ em. Tại Việt Nam, ngày lễ này càng trở nên đặc biệt với những giá trị văn hóa, lịch sử và tinh thần Hồ Chí Minh, khuyến khích các em thiếu nhi phấn đấu học tập, rèn luyện để trở thành những công dân ưu tú, góp phần xây dựng đất nước ngày càng phát triển.
Tác giả: Hồng Nhung
Nguồn tin: Tổng Hợp
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
