QUÁN TRIỆT VÀ THỰC HIỆN NGHỊ QUYẾT ĐẠI HỘI XIII CỦA ĐẢNG

Đồng thầy Nguyễn Tường Ninh và di sản văn hóa đạo Mẫu tại Tuyên Quang

Thứ năm - 05/06/2025 08:48
Tuyên Quang, vùng đất giàu truyền thống lịch sử và văn hóa, là nơi lưu giữ những giá trị tâm linh sâu sắc, đặc biệt là tín ngưỡng thờ Mẫu – một di sản văn hóa phi vật thể độc đáo của dân tộc Việt Nam. Trong số những nhân vật góp phần bảo tồn và phát huy đạo Mẫu tại xứ Tuyên, đồng thầy Nguyễn Tường Ninh, pháp danh Ngọc Linh, thủ nhang đền Linh Quang tại thôn Phù Yên, xã Phù Lưu, huyện Hàm Yên, là một gương mặt tiêu biểu. Sinh năm 1993, đồng thầy Nguyễn Tường Ninh đã trở thành một biểu tượng tâm linh, gắn bó với ngôi đền Linh Quang và góp phần làm sống dậy những giá trị văn hóa truyền thống của mảnh đất Tuyên Quang.
z6675498309035 95524e570657b592471481dad67dfe36

Đồng thầy Nguyễn Tường Ninh – Người giữ lửa đạo Mẫu

Đồng thầy Nguyễn Tường Ninh sinh ra và lớn lên tại Tuyên Quang, mảnh đất được mệnh danh là “xứ thiêng” với hệ thống đền chùa phong phú và tín ngưỡng thờ Mẫu phát triển mạnh mẽ. Từ nhỏ, Nguyễn Tường Ninh đã sớm bộc lộ sự gắn bó với tín ngưỡng tâm linh, đặc biệt là đạo Mẫu, một tôn giáo nội sinh của người Việt, tôn vinh các vị Thánh Mẫu như Mẫu Thượng Thiên, Mẫu Thượng Ngàn, và Mẫu Thoải. Cô bén duyên với đạo Mẫu và trở thành thủ nhang đền Linh Quang, một vai trò quan trọng trong việc tổ chức các nghi lễ, chăm lo đời sống tâm linh của cộng đồng và bảo vệ di tích. Với pháp danh Ngọc Linh, đồng thầy không chỉ là người thực hành các nghi thức hầu đồng mà còn là cầu nối giữa con người và các vị thần linh, mang lại sự an lành, thịnh vượng cho người dân địa phương.
 

z6675498328606 96980c0207596b957d8c405aa8bcb38b

Nghi lễ hầu đồng trong tín ngưỡng thờ Mẫu của người Việt

Đền Linh Quang, nơi đồng thầy Nguyễn Tường Ninh gắn bó, là một trong những di tích tâm linh quan trọng của xã Phù Lưu, huyện Hàm Yên. Ngôi đền này thờ các vị Thánh Mẫu, đặc biệt là Mẫu Thượng Ngàn, vị thần cai quản miền rừng núi, biểu tượng cho sự trù phú và che chở của thiên nhiên. Dưới sự dẫn dắt của đồng thầy Ngọc Linh, đền Linh Quang không chỉ là nơi hành lễ mà còn trở thành điểm đến văn hóa, thu hút du khách thập phương tìm về để cầu bình an và khám phá nét đẹp của tín ngưỡng thờ Mẫu.

Tín ngưỡng thờ Mẫu và hệ thống đền thờ tại Tuyên Quang

Tín ngưỡng thờ Mẫu tại Tuyên Quang mang đậm dấu ấn văn hóa dân tộc, kết hợp hài hòa giữa tín ngưỡng bản địa và các yếu tố lịch sử. Đạo Mẫu ở đây không chỉ là sự tôn thờ các vị thần linh mà còn là cách người dân gửi gắm lòng biết ơn tổ tiên, thiên nhiên và những nhân vật lịch sử có công với đất nước. Tuyên Quang nổi tiếng với hệ thống đền thờ linh thiêng, mỗi ngôi đền gắn liền với những truyền thuyết và giá trị văn hóa độc đáo.

  • Đền Hạ (Đền Tam Cờ): Tọa lạc tại phường Tân Quang, thành phố Tuyên Quang, đền Hạ được xây dựng từ năm 1738 và được công nhận là di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia năm 1991. Đền thờ Công chúa Phương Dung (Quỳnh Hoa Công chúa), con gái Vua Hùng, và Ngọc Hoa Công chúa. Tương truyền, hai công chúa khi đi thị sát địa phương đã gặp giông tố và hóa về trời, từ đó được dân chúng lập đền thờ để tưởng nhớ. Lễ hội đền Hạ diễn ra vào ngày 11-12 tháng 2 âm lịch, với lễ rước kiệu, múa lân và các nghi thức tín ngưỡng đặc sắc.

  • Đền Thượng: Nằm tại xã Tràng Đà, thành phố Tuyên Quang, đền Thượng được xây dựng năm 1801, thờ Mẫu Thần, cụ thể là Công chúa Ngọc Lân (Mai Hoa Công chúa). Ngôi đền này nổi bật với cảnh quan hữu tình bên dòng sông Lô và núi Cấm, thu hút đông đảo du khách. Lễ hội chính của đền diễn ra vào ngày 12 tháng 2 âm lịch, với nghi thức rước Mẫu từ đền Thượng về đền Hạ, thể hiện sự kết nối tâm linh giữa các di tích.

  • Đền Mẫu Ỷ La: Thuộc phường Ỷ La, thành phố Tuyên Quang, đền được khởi dựng năm 1743, thờ Công chúa Phương Dung và Tam Tòa Thánh Mẫu (Mẫu Thượng Thiên, Mẫu Thượng Ngàn, Mẫu Thoải). Đền lưu giữ nhiều bảo vật quý như chuông cổ, tượng gỗ, và các đạo sắc phong từ triều Nguyễn, là minh chứng cho giá trị lịch sử và văn hóa của địa phương.

  • Lâm Sơn Linh Từ: Nằm tại phường Nông Tiến, đền thờ Chầu Đệ Nhị Thượng Ngàn, hóa thân của Mẫu Thượng Ngàn. Với vị trí dưới chân núi Dùm, bên dòng sông Lô, đền mang vẻ đẹp thơ mộng và là nơi tổ chức nhiều lễ hội lớn như lễ rước nước (mùng 2 tháng Giêng) và lễ tiệc Mẫu (ngày 15-16 tháng 2 âm lịch).

  • Đền Cảnh Xanh: Tọa lạc tại phường Minh Xuân, đền thờ Lâm Cung Thánh Mẫu (Bà Chúa Thượng Ngàn), được xây dựng từ nửa cuối thế kỷ XIX. Đền là nơi lưu giữ các giá trị văn hóa phi vật thể, với các nghi thức chầu văn và lễ hội đặc trưng.
     

    Đền Mẫu Ỷ La Tuyên Quang | Thanh Đồng Việt Nam

Đền mẫu Ỷ La (Ảnh: Thanh đồng Việt Nam)

Đồng thầy Nguyễn Tường Ninh trong bảo tồn và gìn giữ nét đẹp văn hóa thờ Mẫu

Đồng thầy Nguyễn Tường Ninh không chỉ là thủ nhang của đền Linh Quang mà còn là người truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ trong việc bảo tồn tín ngưỡng thờ Mẫu. Cô đã tổ chức nhiều khóa lễ hầu đồng, hướng dẫn các thanh đồng mới và tích cực tham gia các hoạt động văn hóa như lễ hội, hát chầu văn, và bảo tồn các di vật tại đền. Những nỗ lực của cô đã góp phần đưa đền Linh Quang trở thành một điểm sáng trong bản đồ tâm linh Tuyên Quang, đồng thời khơi dậy niềm tự hào về truyền thống văn hóa dân tộc.
 

z6675498296508 0b0e8c2bc355873a21f8699b508a7651

Nghệ nhân đồng thầy Nguyễn Tưởng Ninh - cô đồng trẻ với mong muốn gìn giữ di sản văn hóa thờ Mẫu của người Việt

Tuyên Quang, với hệ thống đền thờ phong phú và tín ngưỡng thờ Mẫu đậm đà bản sắc, không chỉ là nơi lưu giữ lịch sử mà còn là cầu nối giữa quá khứ và hiện tại. Đồng thầy Nguyễn Tường Ninh, với vai trò thủ nhang và pháp danh Ngọc Linh, đã và đang viết tiếp câu chuyện về sự trường tồn của văn hóa xứ Tuyên, nơi tâm linh và truyền thống hòa quyện, tạo nên một di sản quý báu cho các thế hệ mai sau.

Học tập Bác
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
Lý luận
Video
Liên kết Website
Kỷ nguyên vươn mình
100 năm báo chí
30/04
54dantoc.vn
DVC
Chinhphu.vn
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây