Mở đầu hội thảo, TS Trần Thị Hoàng Mai, Ủy viên Thành ủy, Giám đốc Sở VHTTDL Hải Phòng, đã nhấn mạnh vai trò của bản sắc văn hóa và con người Hải Phòng như một nguồn sức mạnh nội sinh quý giá. “Hải Phòng không chỉ là vùng đất có vị trí chiến lược trong lịch sử dựng nước và giữ nước, mà còn là cái nôi hun đúc nên những giá trị văn hóa đặc sắc, vừa mang đậm hồn Việt, vừa thấm đẫm tinh thần miền biển phía Đông đồng bằng Bắc Bộ,” bà chia sẻ với giọng nói đầy tự hào.
Người Hải Phòng, qua bao thế hệ, đã để lại dấu ấn với những phẩm chất đáng quý: cần cù, sáng tạo, dũng mãnh, kiên cường, phóng khoáng, trọng nghĩa, yêu nước nồng nàn. Từ những cuộc kháng chiến chống ngoại xâm đến hành trình phát triển hôm nay, tinh thần ấy vẫn là ngọn lửa soi đường. Hội thảo lần này không chỉ nhằm tôn vinh những giá trị ấy, mà còn tìm cách biến chúng thành động lực cho sự phát triển bền vững trong bối cảnh mới.
Gần 20 bài tham luận từ các nhà khoa học, nhà quản lý đã được trình bày, chia thành hai chủ đề chính: làm rõ bản sắc văn hóa, lịch sử, con người Hải Phòng và đề xuất các giải pháp bảo tồn, khai thác những giá trị ấy. Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Hải Phòng, nhà nghiên cứu Phạm Xuân Thanh, trong báo cáo đề dẫn, thẳng thắn thừa nhận rằng dù đã có nhiều nghiên cứu về chủ đề này, nhưng một bức tranh toàn diện, sâu sắc vẫn còn là điều Hải Phòng đang tìm kiếm. “Chúng ta cần những góc nhìn mới, những ý tưởng đột phá để định hướng chiến lược phát triển bền vững,” ông khẳng định.
Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Hải Phòng, nhà nghiên cứu Phạm Xuân Thanh trình bày báo cáo đề dẫn (Báo Văn Hóa)
Hải Phòng là vùng đất đặc biệt, nơi hội tụ đầy đủ các hình thái địa hình từ đồi núi, sông ngòi, đồng bằng đến biển cả và hải đảo. Chính sự phong phú ấy, cùng với sự giao thoa của cư dân từ nhiều vùng miền, đã tạo nên một Hải Phòng vừa đa dạng, vừa độc đáo. Đây không chỉ là “thành phố Cảng” nổi tiếng, mà còn là vùng đất học, nơi nuôi dưỡng nhiều hiền tài và sở hữu kho tàng di sản vật thể, phi vật thể phong phú.
Tuy nhiên, đứng trước những cơ hội và thách thức của thời đại mới, Hải Phòng cần hơn bao giờ hết một chiến lược văn hóa rõ ràng. GS.TS Phạm Hồng Tung, nguyên Viện trưởng Viện Việt Nam học và Khoa học phát triển (Đại học Quốc gia Hà Nội), nhấn mạnh rằng Hải Phòng phải xây dựng lối sống đô thị văn minh, hiện đại nhưng không đánh mất bản sắc. Với vị thế là một cảng thị quan trọng không chỉ của Việt Nam mà còn của khu vực Đông Á – Đông Nam Á, ông đề xuất ba yếu tố cốt lõi định hình Hải Phòng trong tương lai: “cảng thị - đổi mới sáng tạo - kết nối toàn cầu”. “Đây sẽ là sức mạnh mềm, là lợi thế cạnh tranh để Hải Phòng vươn xa,” ông nói.
Trong khi đó, PGS.TS Đặng Thị Phương Anh (Trường Đại học KHXH&NV, Đại học Quốc gia Hà Nội) lại gợi mở một hướng đi đầy tiềm năng: kết hợp bảo tồn di sản cảng biển với văn hóa nghệ thuật đương đại. Bà hình dung những công trình cảng cũ mang dấu ấn thuộc địa Pháp được cải tạo thành bảo tàng, không gian triển lãm hay phòng trưng bày lịch sử công nghiệp. “Hãy tưởng tượng những khu nghệ thuật ven sông, ven biển trở thành điểm đến sôi động với các lễ hội, triển lãm và biểu diễn đường phố. Đó sẽ là cách để Hải Phòng vừa giữ gìn di sản, vừa thúc đẩy sự sáng tạo,” bà chia sẻ với sự hào hứng.
PGS.TS Đặng Thị Phương Anh (Trường Đại học KHXH&NV, Đại học Quốc gia Hà Nội) phát biểu (Báo Văn Hóa)
Con người - Chìa khóa của sự phát triển
Không thể nói đến văn hóa mà bỏ qua yếu tố con người. Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hải Phòng, ông Nguyễn Văn Hiểu, nhấn mạnh rằng nguồn sức mạnh nội sinh của văn hóa bắt nguồn từ chính con người. Tuy nhiên, ông cũng chỉ ra thực tế đáng lo ngại: công tác đào tạo nguồn nhân lực văn hóa tại Hải Phòng vẫn còn nhiều hạn chế. “Chúng ta cần một chiến lược tổng thể, từ quy hoạch nhân lực cho các lĩnh vực như di sản, nghệ thuật, bảo tàng đến công nghiệp văn hóa và truyền thông số,” ông nói.
Theo ông Hiểu, Hải Phòng cần chú trọng đào tạo tại chỗ, xây dựng các chương trình sát thực tiễn, ứng dụng cao và phù hợp với xu hướng phát triển. Chỉ khi có một đội ngũ nhân lực chất lượng, thành phố mới có thể biến những giá trị văn hóa thành động lực thực sự cho sự phát triển bền vững.
Kết thúc hội thảo, TS Trần Thị Hoàng Mai không giấu được sự hài lòng trước chất lượng của các tham luận. “Những ý kiến tại đây không chỉ có giá trị khoa học mà còn mang tính thực tiễn cao. Đây là cơ sở để chúng ta thống nhất nhận thức về bản sắc văn hóa, con người Hải Phòng, đồng thời xác định các giải pháp cụ thể để phát huy sức mạnh nội sinh,” bà khẳng định.
Các đại biểu tham dự hội thảo (Báo Văn Hóa)
Hải Phòng đang đứng trước ngã rẽ quan trọng: làm sao để vừa giữ được hồn cốt của một thành phố cảng giàu truyền thống, vừa vươn mình trở thành đô thị sáng tạo, hiện đại và kết nối toàn cầu. Hội thảo này không chỉ là một sự kiện, mà còn là lời cam kết của Hải Phòng với chính mình - một hành trình phát triển bền vững, nơi văn hóa và con người là nền tảng vững chắc cho tương lai. Với những ý tưởng táo bạo và chiến lược rõ ràng, “thành phố Cảng” hoàn toàn có thể viết tiếp câu chuyện hào hùng của mình trong thời đại mới.
Tác giả: Hồng Nhung
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
